Đây là sản phẩm thuộc dự án sản xuất thử nghiệm “Thiết kế, chế tạo ống tuột cứu hộ đứng xoắn có đường trượt xoay vòng phục vụ công tác cứu hộ, cứu nạn hỏa hoạn nhà cao tầng tại VN” thuộc đề tài trọng điểm cấp Nhà nước do Viện Kỹ thuật nhiệt đới và Bảo vệ môi trường TP.HCM cùng Viện Hóa học vật liệu – Viện Khoa học Công nghệ Quân sự phối hợp thực hiện.
Thử nghiệm ống tuột cứu hộ nhà cao tầng
Thoát hiểm an toàn
Kỹ sư Nguyễn Thành Nhân, Trưởng Phòng Nghiên cứu Độ bền nhiệt đới và Vật liệu phi kim loại, Viện Kỹ thuật nhiệt đới và Bảo vệ môi trường TPHCM – chủ nhiệm đề tài, cho biết xuất phát từ sau vụ cháy tòa nhà Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC) tại TPHCM cách đây vài năm, nhóm bắt tay thực hiện nghiên cứu chế tạo ống tuột cứu hộ dành cho nhà cao tầng. Qua khảo sát thực tế, nhóm nghiên cứu nhận thấy các tòa nhà cao tầng ở VN thường có không gian hẹp nên sản phẩm thích hợp nhất là ống tuột cứu hộ đứng xoắn. Ống tuột dạng này có thể lắp đặt tại nơi có không gian hẹp mà vẫn an toàn cho người sử dụng.
Vấn đề đầu tiên các nhà khoa học phải đối mặt là sử dụng vật liệu nào để chống cháy, có khả năng chịu lực để giảm khả năng va đập cho người bị nạn. Phải tốn hơn 3 năm tìm tòi, thử nghiệm, nhóm nghiên cứu thiết kế được ống trượt 2 lớp; lớp ngoài chống lửa được chế tạo từ vải sợi thủy tinh tráng cao su silicon chống cháy, có khả năng chịu nhiệt tới 600ºC để nạn nhân không phải chịu hơi nóng; lớp trong là lớp chịu lực, được chế tạo từ polyester, có khả năng chịu được sức nặng của nhiều người cùng trượt trong ống. Ngoài ra, để tăng cường khả năng chịu lực, hạn chế va đập, trong ống thoát hiểm còn được thiết kế thêm 4 đai gia cường chịu lực. Bao quanh ống tuột có khung thép và lò xo dạng xoắn để hạn chế tốc độ trượt cho nạn nhân. Ống tuột có chu vi 1,8 m, đường kính 0,6 m, mỗi bước xoắn có chiều cao 2 m với góc nghiêng 47 độ. “Với thiết kế này, người thoát hiểm sẽ có cảm giác như đang tuột trong ống nghiêng với vận tốc không quá nhanh, khiến người dùng không sợ hãi mà có cảm giác yên tâm và an toàn” – kỹ sư Nhân giải thích.
Chỉ 2 triệu đồng/m
Sau khi hoàn thành, nhóm nghiên cứu phối hợp với Cục Cảnh sát PCCC – Bộ Công an tiến hành thử nghiệm với các bao cát và người tình nguyện. Độ cao được nâng dần từ nhà 1 tầng, 2 tầng, rồi 5 tầng… Kết quả cho thấy vận tốc trượt trong ống trung bình đạt 4 m/giây, có khả năng sơ tán 20 người/phút. Như vậy, bất cứ ai cũng chỉ cần vài giây là có thể nhanh chóng thoát khỏi nơi nguy hiểm một cách an toàn.
Ưu điểm của việc tạo 2 lớp là tạo thêm độ an toàn, ngăn chặn hơi nóng, khí độc và giảm được sự va đập. Ngoài ra, với vật liệu do nhóm nghiên cứu chế tạo, giá thành của ống tuột này chỉ ở mức 2 triệu đồng/m, bằng 1/5 giá sản phẩm của nước ngoài.
Hiện nay, sản phẩm sẵn có là loại ống dài 30 m, có thể dùng cho nhà 10 tầng trở lại, giá khoảng 60 triệu đồng/ống. Tuy nhiên, tùy theo yêu cầu của tòa nhà cần lắp đặt, nhóm nghiên cứu có thể chế tạo loại ống tuột với chiều cao không hạn chế, cho các tòa nhà 30-40 tầng hoặc cao hơn. Cách sử dụng ống tuột cũng rất đơn giản, chỉ cần bắt vít để cột chặt một đầu ống thoát hiểm vào tường nhà cao tầng. Khi có sự cố xảy ra, người trong các tòa nhà cao tầng chỉ cần tháo ống thả xuống đất và nhanh chóng thoát ra khỏi khu vực nguy hiểm.
Sau khi nghiên cứu thành công, nhóm tác giả đã được Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt dự án sản xuất thử nghiệm.
PV