Tàu hỏa chữa cháy tùy thuộc vào đặc tính chiến đấu – kỹ thuật được phân ra hai cấp: tàu hỏa chữa cháy cấp 1 và tàu hỏa chữa cháy cấp 2. Tàu hỏa chữa cháy cấp 2 gồm: các toa chở khách được dùng để bố trí các thiết bị chữa cháy cá nhân, 2 hoặc 3 xi téc đựng nước loại 60 hay 73,1 m3.
Một chiếc tàu chữa cháy của Liên bang Nga
Tàu hỏa chữa cháy cấp 1, tùy thuộc vào nhiệm vụ mà được bổ sung thêm: các toa kín chở các xe chữa cháy và các thiết bị chữa cháy bổ sung khác; giá đỡ lăng, thiết bị điều khiển bằng sóng vô tuyến đi trên bánh xích để làm thoáng khói và chữa cháy trong đường hầm. Các xi téc chứa để thu hồi các chất lỏng nguy hiểm và chất lỏng nguy hiểm cháy nổ trong trường hợp sự cố. Trong các toa xe dành cho nhân viên phải có chỗ nghỉ ngơi cho các ca trực có 7 người gồm nhà an, phòng tắm, ngăn để sấy quần áo bảo hộ. Đồng thời trong đó phải có: 1 hoặc 2 máy bơm SPU-40/100 hoặc СПУ-40/100M (lưu lượng đến 200 l/s). Các lăng chữa cháy, thang và các cuộn vòi chữa cháy dự bị, dự trữ chất tạo bọt (từ 5 đến 10 tấn), các máy phát điện cơ động, các thiết bị để khắc phục rò rỉ ở xi téc; công cụ cơ giới để thực hiện công tác cứu hộ; các máy móc hỗ trợ thở với khí nắn và các thiết bị để kiểm tra độ an toàn; Quần áo bảo hộ bao gồm cả quần áo chống các chất hóa học; Các xi téc được trang bị đèn pha, cảm biến nhiệt độ điện tử mức nước và nhiên liệu; Các toa của tàu hỏa chữa cháy được sơn màu đỏ với các sọc trắng. Trên toa viết dòng chữ bằng sơn trắng “Tàu hỏa chữa cháy”.
Trên mỗi khu vực hoạt động của tàu hỏa chữa cháy ở Liên bang Nga đều được bố trí các trạm tiếp nước cho các xi téc. Tàu hỏa chữa cháy được đỗ ở các ga lớn (ga vận chuyển hàng hóa, ga hành khách, ga khu vực và các địa điểm dồn toa) – nơi có một bãi làm việc riêng cho các đầu kéo xe lửa. Đường để đỗ cho các tàu hỏa chữa cháy này được đặt gần các cơ sở sản xuất lớn. Các buồng của tiểu đội và các phân đội trên tàu phải có lối ra theo hai hướng. Không một phương tiện nào khác được đi vào các con đường này.
Trong thành phần của một ca trực có từ 5-7 người được đào tạo đặc biệt và có thể làm việc trong các thiết bị bảo hộ hô hấp. Chỉ huy ca trực này là tiểu đội trưởng. Tàu hỏa chữa cháy được điều khiển bởi thợ máy (trợ lý thợ máy) – điều khiển đầu máy xe lửa đỗ ở trên đường với sự hỗ trợ của các nhân viên phục vụ tại trạm, hệ thống tín hiệu và thông tin. Tàu phải được xuất phát sau không quá 10 phút khi có tín hiệu của trưởng tàu hoặc đội trưởng chữa cháy hay tiểu đội trưởng trực ga. Tàu hỏa chữa cháy thường dùng các đầu kéo diezel để di chuyển. Việc sử dụng các tàu hỏa chữa cháy vào các việc khác không liên quan đến việc chữa cháy và cứu nạn trong các tình huống khẩn cấp đều bị cấm.
Hiện nay, tất cả các tàu hỏa chữa cháy đều cung cấp được 15.000m3 bọt bội số nở trung bình để loại bỏ sự cố tràn chất lỏng cháy và sự cố xảy ra với khí hóa lỏng trên diện tích hơn 1000m2, làm mát đồng thời bằng nước sử dụng từ 2 xi téc trong thời gian 40 phút. Thậm chí với việc sử dụng các thiết bị chuyên dùng được trang bị, các tàu hỏa chữa cháy có thể sử dụng để bơm chuyển thu hồi các chất lỏng này với lưu lượng từ 90 đến 200m3/h.
Thùy Dương (Biên dịch)