“Điều gì đã dẫn dắt những người đàn ông này đến với lửa? Điều gì đã làm cho họ muốn thực hiện công việc này”, nhà sản xuất Trent Luckinbill băn khoăn. “Những người đàn ông này đang mạo hiểm tính mạng của mình mỗi ngày để cứu người khác, cứu cộng đồng, để cứu con đường sống của mỗi người. Và câu chuyện này khao khát khám phá tại sao họ làm công việc này? Đây là loại nghề nghiệp nguy hiểm chết người! Đó còn là câu chuyện đẹp về những con người được sống đúng là mình và có tình huynh đệ của một đội”.
Bộ phim (Không lối thoát hiểm) của tác giả Sean Flynn, kể về chủ đề không thường thấy trên màn ảnh, đầy gay cấn, nhiều xúc cảm thông qua một thảm họa cháy rừng khủng khiếp ở bang Arizona hồi năm 2013. Trong thực tế, thảm nạn xảy ra trong vụ cháy rừng lịch sử này ở bang Arizona đã gây thiệt hại nhân mạng nặng nề nhất cho lính chữa cháy Mỹ, kể từ sau vụ khủng bố 11/9 cướp đi sinh mạng của 340 lính chữa cháy New York.
Vào đêm ngày 28/6/2013, một tia sét đã đánh xuống cánh đồng cỏ khô của ngọn đồi Yarnell bang Arizona, làm bùng phát một đám cháy nhỏ. Tuy nhiên, kết hợp điều kiện nhiệt độ tăng cao, độ ẩm thấp và có gió mạnh, đám cháy đã lan nhanh một cách chóng mặt và bùng phát thành một vụ hỏa hoạn kinh hoàng. Đội Đặc nhiệm Cứu hỏa Granite Mountain đã được điều đến hiện trường với hy vọng kiểm soát đám cháy này. Tuy nhiên, họ đã không lường trước được sức mạnh của cơn bão lửa khi chỉ trong phút chốc, 19 thành viên của đội đã bị ngọn lửa nhấn chìm. Chỉ sau khi đám cháy kết thúc, các nhân viên cứu hộ mới có thể tiếp cận được vị trí nhóm Granite Mountain lâm nạn. Và đau lòng thay khi họ phát hiện tất cả 19 thành viên đều đã thiệt mạng. Đau thương mà vụ cháy đồi Yarnell để lại thật sự nặng nề khi đây được xem là thảm kịch nghiêm trọng nhất của ngành cứu hỏa nước Mỹ kể từ sau vụ khủng bố 11/9.
Trận hỏa hoạn kinh hoàng có tên Yarnell Hill Fire, chỉ trong vài giờ đã lan rộng từ 200 mẫu ra 2.000 mẫu rừng tại thời điểm diễn ra thảm nạn với những người lính chữa cháy. Mức độ tàn phá khủng khiếp của trận hỏa hoạn đã khiến hơn 8.000 mẫu rừng đã bị cháy, cùng với 200 ngôi nhà dân trong thị trấn ven rừng đã bị thiêu rụi hoàn toàn.
Đội Cứu hỏa gặp nạn có tên gọi Granite Mountain Hotshots, với 20 thành viên toàn đội, đóng quân tại căn cứ ở Prescott, Arizona. Tại thời điểm thảm họa năm ấy, cả nước Mỹ chỉ có 107 Đội Đặc nhiệm Cứu hỏa kiểu này, với tổng quân số 2.140 người. Họ được tổ chức thành từng đơn vị 20 người mỗi đội, hoạt động gần như tự lực cánh sinh giữa các đám cháy, có thể so sánh như những nhóm lực lượng đặc biệt kiểu “biệt kích” trên chiến trường.
Sở Cứu hỏa Prescott chỉ có tổng cộng 5 Đội Đặc nhiệm Cứu hỏa vào thời gian đó. Họ không phải là lính chữa cháy bình thường, họ chính là Đặc nhiệm Chữa cháy đã trải qua quá trình rèn luyện khó khăn nhất. Họ thường xuyên phải tập chạy 2,5km và đi đường núi 4,5km trong khoảng thời gian gói gọn là 45 phút, bên cạnh là hành trang mang theo trên lưng với 23kg. Và để đến nơi làm nhiệm vụ, thông thường họ phải lội bộ qua rừng, qua núi và mang cả cưa máy, shelter, các chất tiếp liệu “hỏa công”.
Cách mà Đội Đặc nhiệm Cứu hỏa Granite Mountain Hotshots chữa cháy rừng rất khác so với những gì mà mọi người vẫn nghĩ. Họ dùng cách thức “lửa trị lửa”. Họ đào những đường rãnh, chặt cây và cố gắng tạo nên một dãy phân cách với từng đám cháy, như đường biên giới. Trên các dãy phân cách theo kiểu chiến hào ấy, họ đốt lửa, tạo nên đám cháy ở hướng ngược lại. Có thể nói, họ đã dùng “binh pháp” theo kiểu “dĩ độc công độc” để chống lại cháy rừng!
Only the Brave đã mạo hiểm khai thác một đề tài rất hiếm khi xuất hiện trên màn ảnh. Tác phẩm xây dựng nội dung dựa trên sự kiện có thật về Đội Cứu hỏa Granite Mountian Hotshots tại Arizona Mỹ. Bên cạnh hình ảnh về thảm họa cháy rừng, bộ phim còn mang đến những câu chuyện đầy xúc động về tình đồng nghiệp, tình cảm gia đình, đôi lứa.
Eric marsh là nhân vật chính trong phim – một người lính chữa cháy lão luyện, được đồng đội tin tưởng. Thế nhưng chính vì quá đam mê công việc, anh phải đối diện với nhiều vấn đề nảy sinh trong cuộc sống gia đình. Trách nhiệm với gia đình và nghĩa vụ phụng sự cộng đồng. Đó là khó khăn, xung đột mà bất cứ người lính chữa cháy nào cũng phải đối mặt.
Anh mong muốn biến đội chữa cháy của mình trở thành một đội đặc nhiệm tài năng, trực tiếp chiến đấu với những cơn bão lửa để bảo vệ cuộc sống của người dân thành phố. Nhằm củng cố đội hình, anh bắt đầu tuyển chọn các tân binh, điển hình trong số đó là Brendan – một thanh niên nghiện ngập đã bị mẹ đuổi ra khỏi nhà. Tuổi trẻ bồng bột, cậu sống buông thả, vô trách nhiệm và gây ra hàng loạt các sai lầm. Mọi chuyện chỉ thay đổi khi Brendan làm một cô gái có thai. Trách nhiệm của người cha đã giúp cậu tỉnh ngộ và bắt đầu làm lại từ đầu để đưa bản thân ra khỏi hố sâu bế tắc. Không bằng cấp cũng chẳng tài năng gì, Brendan cảm thấy may mắn khi được làm việc dưới sự chỉ huy của Eric. Vượt qua những bất đồng ban đầu, họ dần trở thành hai người bạn thân thiết, bắt đầu hoàn thành nhiệm vụ với các trận hỏa hoạn đáng sợ nhất tại nước Mỹ.
Bên cạnh việc khắc họa những khó khăn, vất vả của người lính chữa cháy, bộ phim còn mang đến sự xúc động với câu chuyện tình cảm gia đình. Người vợ bất lực nhìn những đám cháy cướp đi người đàn ông trụ cột của gia đình, sự bối rối của người cha khi chứng kiến cô con gái nhỏ thờ ơ mỗi anh hoàn thành nhiệm vụ trở về nhà. Tinh thần đồng chí, đồng đội cũng được đề cao khi các thành viên trong Đội Granite Mountian Hotshots xem nhau như những người anh em vào sinh ra tử, cùng chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống. Họ là những anh hùng giữa đời thật, hy sinh vì lợi ích cộng đồng, chấp nhận xả thân giữa bão lửa hiểm nguy.
Với nội dung mới lạ, cách xây dựng kịch bản hấp dẫn, Only the Brave phát triển mạch truyện theo hướng truyền thống, giới thiệu nhân vật và tiếp nối bằng hàng loạt các sự kiện liên quan đến toàn đội: từ những hoạt động luyện tập chung, đến những buổi hợp sức tác chiến trong các vụ cháy kinh hoàng. Những diễn biến được sắp xếp theo trình tự thời gian cố định giúp khán giả xem phim dễ dàng theo dõi, nắm bắt cốt truyện. Với những màn kỹ xảo điện ảnh đẹp mắt, tái hiện nhiều vụ cháy rừng khủng khiếp trên màn ảnh đã làm nổi bật sự nhỏ bé, bất lực của con người trước thảm họa thiên nhiên tàn khốc.
Cẩn trọng và tôn vinh cuộc sống đời thường của những người anh hùng đã cứu biết bao nhiêu hecta rừng, bao đô thị nhỏ ven rừng, đạo diễn Joseph Kosinski xây dựng bộ phim với nhịp điệu từ tốn và màu sắc sáng rỡ của vùng đất khô cằn Arizona. Cuộc sống đời thường được thể hiện thông qua tình yêu và xung đột về định hướng tương lai với Amanda (Jennifer Connelly).
Brendan người từng nghiện ngập trở thành có ích cho xã hội. Eric là kẻ ham công tiếc việc, chữa cháy là đam mê mà ông dành mọi tâm huyết vào đấy trong khi Amanda muốn có con, muốn có chồng luôn bên cạnh. Điều đó ảnh hưởng đến tình cảm của hai người. Tuy nhiên, Amanda thấu hiệu công việc của ông, và tình yêu của cô đủ lớn để tha thứ tất cả.
Câu chuyện phim còn xoay quanh sự cố gắng vượt qua chính mình của Brendan McDonough (Miles Teller) – một kẻ nghiện ngập bị mẹ ruột chán ghét đẩy ra khỏi nhà. Nhưng do vô tình khiến một cô gái có thai, Brendan đã hoàn toàn thay đổi, cậu muốn trở thành người có ích nên gia nhập đôi cứu hoả.
Những chân dung được dựng lên đầy dụng công của đạo diễn giúp cho chúng ta nhận diện những người hùng ở khía cạnh ít anh hùng nhất. Họ phải đối diện với những khó khăn trong cuộc sống thường nhật về tình yêu trách nhiệm. Nhưng điều đó không khiến họ chùn bước trước ngọn lửa đang thiêu rụi mọi thứ trên đường đi của nó. Joseph Kosinski khôn khéo cho khán giả thấy cách thức mà những người lính chữa cháy hành động
Sự chậm rãi của Joseph đã có tác dụng giúp khán giả hoà chung vào nhịp sống của các nhân vật. Chúng ta chứng kiến Brendan đổi đời. Chứng kiến xung đột vợ chồng của Eric, chứng kiến câu chuyện bị người yêu bỏ. Hay chứng kiến sự hạnh phúc khi cả đội được mang tên “đặc nhiệm” như một sự thăng cấp trong công việc.
Cảm xúc vỡ òa ở hồi ba của bộ phim, đó là lúc chân dung những người anh hùng có thật ngoài đời hiện ra rõ ràng nhất, dũng cảm nhất, và gây xúc động nhất. Khi màn ảnh lớn tràn ngập những siêu ảnh hùng tưởng tượng đi ra từ thế giới truyện tranh với những pha hành động mãn nhãn quy mô lớn trong tham vọng giải cứu sự huỷ diệt của hoài người thì Only the brave xây dựng những chân dung khiêm tốn hơn rất nhiều.
Họ có thể là bất kì ai trong xã hội với những nghề đặc biệt nguy hiểm như: cứu hoả, cứu hộ, cứu nạn… Họ là những con người thực, bằng thịt bằng xương, nên cảm xúc mà họ mang lại cho chúng ta quả thực rất đáng quý. Đằng sau mỗi người anh hùng ấy là một gia đình. Only the brave gợi cho khán giả suy nghĩ về những con người dũng cảm và mạnh mẽ vẫn bảo vệ mạng sống của chúng ta hàng ngày, những người không hành động đao to búa lớn và mang đầy vẻ hình thức. Họ là những người hùng thực sự, sẵn sàng hy sinh tính mạng trong quá trình làm nhiệm vụ. Họ – những người hùng đó, cũng giống như tất cả mọi người, có một người vợ đợi ở nhà, một đứa con đợi gọi tên cha. Khi họ đi, họ mong được trở về với gia đình của mình hơn tất cả, như tất cả chúng ta mà thôi./.
THẢO NGUYÊN