Ngày 20/3, Đoàn giám sát của Quốc hội làm việc với UBND TPHCM về công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) sau 2 ngày đi kiểm tra thực địa.
Báo cáo tại buổi giám sát, Phó Giám đốc Công an thành phố Nguyễn Thanh Hưởng cho biết thành phố đang gặp khó khăn trong việc tổ chức kiểm tra, giám sát an toàn PCCC tại các công trình, trụ sở trên địa bàn vì một số quy định đang mâu thuẫn.
Theo ông Hưởng, trong khi Nghị định 79 của Chính phủ quy định một năm kiểm tra an toàn cháy nổ 4 lần thì chỉ thị 20 lại yêu cầu lực lượng Cảnh sát PCCC chỉ kiểm tra không quá một lần để tránh phiền hà, sách nhiễu doanh nghiệp.
“Chúng tôi cứ loay hoay giữa 2 quy định và rốt cuộc chúng tôi không có thông tin chính thức là kiểm tra 1 lần hay 4 lần. Nhưng khi xảy ra sự cố cháy chết người thì cơ quan chức năng nhảy vô cuộc hỏi tại sao Nghị định 79 quy định kiểm tra năm 4 lần mà đơn vị kiểm tra năm có 1 lần. Chúng tôi vẫn đang loay hoay. Phải cho con số để thực hiện” – ông Hưởng kiến nghị Trung ương có hướng dẫn.
Trong khi đó, bà Mai Thị Phương Hoa, Ủy viên Thường trực Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội nói rằng kinh tế càng phát triển thì càng tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, nhất là tại TPHCM – đầu tàu kinh tế đất nước.
“Hai ngày vừa qua, đoàn đã đi thăm thực địa một số nơi như cảng, chung cư, khu công nghiệp, bệnh viện… nhận thấy thành phố làm rất tốt, ý thức phòng cháy chữa cháy cao”, bà Hoa nói.
Ủy viên Ủy ban Tư pháp Quốc hội cũng đánh giá cao công tác PCCC tại chỗ của thành phố. Trong hơn 6.000 sự cố cháy thì lực lượng Cảnh sát PCCC trực tiếp giải quyết hơn 25% số vụ, còn lại là lực lượng tại chỗ.
“Đây là con số tích cực, đáng ghi nhận vì lực lượng tại chỗ rất quan trọng, giải quyết ngay tức thì sự cố. Tuy chưa có con số trung bình chung của cả nước để so sánh, đánh giá nhưng kết quả này đáng hoan nghênh”, bà Hoa nói.
Tuy nhiên, bà Hoa cũng cho biết có nhiều điểm băn khoăn, nhất là tình trạng nhiều cơ sở chưa nghiệm thu, thẩm duyệt (trước và sau khi Luật PCCC có hiệu lực) nhưng đưa vào sử dụng.
“Đặc biệt là chung cư cao tầng, chưa nghiệm thu, thẩm duyệt mà đưa dân cư vào ở. Đây là sự lo lắng rất lớn, không chỉ riêng dân cư ở trong đó mà toàn bộ xã hội”, bà Hoa nói.
Bà Hoa dẫn chứng bài học nhãn tiền là vụ cháy chung cư Carina (quận 8) với số lượng người chết lớn. “Hệ thống PCCC đã được thẩm duyệt, nghiệm thu rồi mà còn xảy ra cháy nổ như thế thì những nơi chưa nghiệm thu như thế nào khi xảy ra cháy?”, bà Hoa băn khoăn.
Lo lắng rủi ro đến với cộng đồng, bà Hoa đặt vấn đề với TPHCM là còn bao nhiêu công trình chưa được nghiệm thu, đã xử lý bao nhiêu.
“Liệu có việc du di, xuê xoa trong thẩm duyệt, nghiệm thu khi đưa vào sử dụng hay không?”, bà Hoa chất vấn.
Liên quan đến công tác điều tra, trong thời gian qua, bà Hoa cho biết, trong tổng số hơn 6.000 sự cố cháy nổ thì lực lượng Cảnh sát PCCC điều tra hơn 3.300 vụ, chuyển cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP 215 vụ, trong đó có có 54 vụ chưa rõ nguyên nhân.
“Hiện nay có nhiều vụ chưa rõ nguyên nhân như vụ cháy khu công nghiệp Vĩnh Lộc năm 2015 cháy hơn 3.000m2, 160 tấn nguyên liệu, máy móc. Đề nghị khẩn trương làm rõ nguyên nhân, khi làm rõ thì mới rút ra bài học kinh nghiệm, có chỉ đạo, phòng ngừa cháy nổ tốt hơn”, bà Hoa nói.
Cũng theo bà Hoa, ngoài xử lý hành chính thì cần có xử lý hình sự để răn đe. Bà đề nghị TPHCM cho biết quan điểm, ngoài vụ cháy Carina thì có xem xét những vụ khác có tính chất nghiêm trọng, làm chết nhiều người hay không?
Tại buổi giám sát, Đại tá Lê Tấn Bửu, nguyên Giám đốc Cảnh sát PCCC TPHCM, cũng lo ngại vấn đề an toàn PCCC trên địa bàn, với hơn 2 triệu hộ và hàng trăm nghìn doanh nghiệp, cơ sở, đặc biệt là ở chung cư.
“Thành phố đông dân, địa bàn rộng, doanh nghiệp cũng lớn nên tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao, chỉ cần lơ là, mất cảnh giác là không lường hết được thiệt hại”, ông Bửu trăn trở.
Hiện TPHCM có hơn 10.300 trụ nước phục vụ PCCC, so với quy hoạch đến năm 2025 thì còn thiếu khoảng 10.000 trụ nữa, ngoài ra còn phát triển lực lượng, mua sắm trang thiết bị…
Theo ông Bửu, tổng kinh phí đề án PCCC của TP là khoảng 8.000 tỷ đồng, trong đó kinh phí thành phố phân bổ gần 50%.
“Đây là dự án khả thi được Hội đồng khoa học, các sở ngành, địa phương bàn tới lui 4 năm trời, sau đó ra Thành ủy rồi UBND TP ký quyết định. Thành phố nên tiếp tục thực hiện đề án này”, ông Bửu nói.
Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh của Quốc hội đánh giá công tác PCCC của thành phố khá tốt, nhưng chưa đủ vì tình hình còn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất lớn.
Theo ông Việt, PCCC cũng đơn giản, nếu được phát hiện sớm, giải quyết ngay tại chỗ thì hậu quả thường rất nhỏ. Hầu như các vụ cháy lớn đều do phát hiện quá chậm nên thiệt hại thường nghiêm trọng hơn. Ông đề nghị TPHCM không được chủ quan trong PCCC.
Quốc Anh