1. Bình ga và bếp ga
Đứng đầu danh sách này chính là bình và bếp gas. Bởi chúng luôn được xem là nguyên nhân hàng đầu gây ra hoả hoạn tại nhà hay ở các chung cư cao tầng. Các vụ nổ bình gas chủ yếu là do khí gas bị rò rỉ, quên tắt bếp gas hoặc trong quá trình đun nấu thức ăn nhưng lại không trông coi. Nhất là vào mùa nắng nóng thì cháy nổ lại càng dễ xảy ra hơn nữa, gây hậu quả khó lường.
Vì vậy, chúng ta phải tuyệt đối nhớ khoá kỹ bình gas lại ngay sau khi sử dụng xong. Không để trẻ em đến gần bếp gas, tránh việc các bé bật bếp không đúng quy tắc. Thợ lắp bình gas khuyên dùng van đóng/mở bình gas tự động để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
2. Tủ lạnh
Tủ lạnh cũng là một vật dụng có thể gây hỏa hoạn bất ngờ mà nhiều người không thể lường trước được. Cấu tạo của một chiếc tủ lạnh gồm rất nhiều bộ phận có thể gây lửa khi bị tác động mạnh, trực tiếp, gián tiếp hoặc dãn nở bất thường: dàn lạnh, dàn nóng, bình gas, máy nén, các ống dẫn,…
Thông thường với những chiếc tủ lạnh quá cũ hoặc qua sửa chữa hàn xì, thay gas nhiều lần,… sẽ có cặn bẩn gây tắc ống mao nối từ dàn ngưng đến dàn bay hơi. Cũng từ đó mà làm giảm khả năng làm mát, dẫn đến áp suất hệ thống quá gây nóng máy thêm vào đó là thời tiết nắng nóng như những năm gần đây thì nguy cơ cháy nổ rất cao.
Vì thế, không nên sử dụng tủ lạnh đã quá cũ hay từng sữa chữa nhiều lần. Còn nếu đang sử dụng tủ lạnh cũ thì không đụng chạm vào các thiết bị bên trong hay tự ý mang đi nạp gas mới, mà chỉ lau rửa tủ và mời thợ về vệ sinh giàn ngưng nếu có bụi bám.
3. Lò vi song
Bản thân lò vi sóng tuy không thể gây cháy nổ, nhưng nếu không biết sử dụng và dùng sai cách thì khả năng làm lò phát nổ cũng không phải không có.
Được biết, một trong những cách dùng lò vi sóng sai lầm nhất là cho đồ đựng thực phẩm bằng bằng kim loại hay loại có hoa văn vào lò vi sóng để hâm nóng thức ăn. Việc làm này vô tình sẽ tạo ra những tia lửa điện bên trong lò và gây ra cháy nổ.
4. Sạc, pin dự phòng
Một trong những vật dụng dễ cháy nổ bậc nhất trong gia đình đó là sạc dự phòng. Điển hình mới đây là vụ cháy ở tầng 8 của chung cư ParcSpring – Quận 2, thành phố Hồ Chí Minh. Bởi lẽ, sau một thời gian sử dụng thì sạc sẽ bị phồng, nóng lên và gây cháy nổ. Bởi do chất lithium trong pin tiếp xúc trực tiếp với không khí sẽ gây cháy. Đó cũng là lý do tại sao sạc dự phòng không được cho phép mang theo hành lý xách tay lên máy bay.
Chúng ta nên lưu ý rằng, khi mua pin sạc dự phòng thì các chị cần lựa chọn sản phẩm của những thương hiệu có uy tín, có dán tem bảo hành, ghi rõ nguồn gốc và xuất xứ. Tuyệt đối không vừa sạc vừa dùng điện thoại đế tránh nguy cơ pin nóng, gây cháy nổ. Đồng thời, trong quá trình sạc cũng không nên để sạc lên những vật dụng dễ cháy như nệm hay khăn lông,… Trước khi sạc cần lau chùi khô ráo tay và thiết bị, đúng tính năng mà pin hỗ trợ cũng như đúng loại đầu cắm sạc thì mới đảm an toàn. Ngoài ra, không nên cắm sạc quá lâu như để qua đêm vì khi đó chúng ta không thể kiểm soát được và nếu lỡ xảy ra trường hợp nguồn điện không ổn định hoặc sạc quá lâu làm quá tải sẽ dễ dàng dẫn đến cháy nổ.
5. Bình nóng lạnh
Bình nóng lạnh sử dụng điện có cấu tạo giống chiếc ấm đun nước bằng điện, gồm thanh đun, rơ le, bình chứa nước. Khi mới sử dụng, bình hiếm khi xảy ra sự cố bởi các thiết bị còn mới và đầy đủ các hệ thống an toàn. Tuy nhiên, trong quá trình lắp đặt và sử dụng, bình nóng lạnh đều đứng trước nguy cơ rò rỉ điện, chập cháy nổ.
6. Bật lửa
Chúng ta thường chủ quan vứt bật lửa lung tung trong nhà mà không lường trước được nguy hiểm của nó. Trong bật lửa luôn chứa một lượng gas nhất định, khi bị rò rỉ và gặp môi trường có nhiệt độ đủ cao hay tia lửa điện có thể phát nổ.
Hầu như gia đình nào cũng có một cái bật lửa trong túi dùng để châm thuốc lá, châm hương… nhiều gia đình ở nông thôn vẫn dùng khá phổ biến. Nhưng nhiều người lại chủ quan vứt bỏ lung tung khi đã hết gas nhưng chính đó lại gây ra những nguy hiểm không ngờ tới được. Vì khi lượng gas ấy bị rò rỉ ra ngoài, thêm vào đó là nhiệt độ cao như mùa khô hạn này thì sẽ tạo ra tia lửa điện có thể làm phát nổ bất kì lúc nào.
7. Điều hòa
Điều hòa cũng giống như bóng đèn, quạt, nồi cơm điện… đều có tuổi thọ nhất định. Nếu dùng quá tải, tuổi thọ của chúng càng ngắn, thậm chí có thể xảy ra sự cố khi đang sử dụng. Dù được sản xuất với quy trình hiện đại, bảo đảm chất lượng đến đâu nhưng sức chịu đựng của máy cũng có hạn. Lâu ngày, các bộ phận nóng lên và suy giảm chất lượng, hư hỏng là điều khó tránh khỏi. Cùng với đó, vào mùa hè, đường dây điện dẫn vào máy thường xuyên trong tình trạng quá tải, gây nên hiện tượng chập cháy.
Một nguyên nhân khác thường dẫn đến cháy nổ là cục nóng điều hòa. Chắc hẳn nếu ai từng một lần đi qua cục nóng của máy khi đang hoạt động đều có cảm giác không khác gì ngồi cạnh bếp lò. Thực tế hiện nay, đa phần tại các chung cư, nhà riêng, cơ quan, cục nóng thường được treo lơ lửng bên ngoài. Do ngại leo trèo, khi bảo dưỡng, thợ chủ yếu chỉ vệ sinh cục lạnh.
8. Các loại bình xịt nén khí
Bình cứu hoả cũng là vật dụng gây lửa tiềm ẩn trong nhà mà nhiều người không ngờ tới. Loại bình này bên trong có chứa khí N2 làm lực đẩy để phun bột dập tắt đám cháy và cần được bảo quản ở nhiệt độ mát mẻ từ -10 độ C-55 độ C. Nếu bình cứu hoả mini gặp nhiệt độ quá nóng hoặc bị ánh nắng mặt trời chiếu rọi trực tiếp, gặp áp suất đủ lớn sẽ phát nổ vô cùng nguy hiểm. Không riêng bình cứu hỏa, các loại bình xịt nén khí như bình xịt muỗi, nước hoa… đều chứa hỗn hợp dế bay hơi và dễ cháy. Do đó, chúng ta không nên sử dụng các bình xịt gần bếp hoặc nơi có chập cháy vì chỉ một tia lửa nhỏ cũng có thể khiến nó bắt lửa, gây cháy nổ.
9. Bóng đèn dây tóc
Bóng đèn dây tóc khi được đốt cháy giống như ống chân không và sẽ nổ tung khi bị quá tải. Ngoài chập điện, quá tải, khi bóng đèn quá nóng, một giọt nước rơi vào mặt thủy tinh cũng khiến bóng đèn vỡ tung. Sức nổ không lớn song mảnh thủy tinh văng xa và mạnh có thể gây tổn thương cho người đứng gần đó. Đối với những bóng đèn không đạt chuẩn, với việc bật/tắt liên tục bóng đèn cũng khiến bóng cháy nổ.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn PCCC và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy, nổ gây ra, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC.
Trong quá trình sinh hoạt người dân không nên để nhiều đồ dùng, hàng hóa dễ cháy ở gần nơi đun nấu, lối ra cửa chính; Không dự trữ xăng, dầu, khí đốt và các chất lỏng dễ cháy ở trong phòng, trường hợp cần phải để dự trữ thì chỉ với số lượng ít nhất; xe máy các phương tiện dụng cụ có xăng dầu, chất lỏng dễ cháy để trong nhà ở phải cách xa bếp đun nấu, nguồn sinh nhiệt; thiết bị chứa, dẫn xăng, dầu… phải kín; Tắt tất cả các thiết bị tiêu thụ điện khi không sử dụng. Thường xuyên kiểm tra, thay thế đường dây dẫn điện đã cũ, hỏng; lắp đặt các thiết bị bảo vệ như cầu chì, dơ le, attomat … cho từng khu vực; Khi có sự cố cháy, nổ xảy ra phải bình tĩnh xử lý, tìm lối thoát nạn an toàn, đồng thời báo cho mọi người xung quanh để kịp thời ra khỏi khu vực nguy hiểm.
Thanh Hải (TT1)