Ngày 27/11/2019, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 99/2019/QH14 nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy góp phần giảm thiểu nguy cơ cháy, nổ xảy ra và thiệt hại do cháy gây ra.
Trong những năm trở lại đây, nền kinh tế của đất nước có sự phát triển vượt bậc, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đạt 6,55%/năm (năm 2019, tăng trưởng kinh tế GDP đạt 7,02%/năm, vượt mức chỉ tiêu đề ra là 6,8%; vốn FDI thực hiện đạt trên 20 tỷ USD, cao nhất từ trước đến nay); quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày một phát triển, lĩnh vực công nghiệp, xây dựng duy trì ở mức tăng trưởng khá 8,79%. Tốc độ đô thị hóa nhanh, diễn ra ở hầu hết các địa phương (tỷ lệ đô thị hóa năm 2018 ước đạt 38,4% với 811 đô thị các loại); số lượng các cơ sở, công trình, khu công nghiệp, khu dân cư, chung cư, nhà cao tầng, nhà siêu cao tầng, chợ, trung tâm thương mại và các cơ sở khác ngày càng gia tăng cả về số lượng và quy mô; trong khi đó, hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ; tình trạng ùn tắc giao thông ở các đô thị, biến đổi khí hậu, phong tục tập quán sinh hoạt, sản xuất ở nhiều nơi còn tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ, đã tác động không nhỏ đến tình hình cháy, nổ và công tác phòng cháy, chữa cháy trên cả nước.
Theo báo cáo của Chính phủ, trong giai đoạn từ tháng 7/2014 đến tháng 7/2018, cả nước đã xảy ra 13.149 vụ cháy, làm chết 346 người, bị thương 823 người; thiệt hại về tài sản ước tính 6.524,8 tỷ đồng và 6.462ha rừng. Trung bình mỗi năm xảy ra 3.287 vụ cháy, làm chết 87 người, bị thương 206 người, thiệt hại về tài sản trị giá 1.631,2 tỷ đồng và 1.615,5ha rừng. Trung bình mỗi ngày xảy ra 09 vụ cháy, làm chết hoặc bị thương 01 người, thiệt hại về tài sản ước tính 4,4 tỷ đồng và 5,3ha rừng.
Đoàn giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2014 – 2018” làm việc với Chính phủ.
Đứng trước tình hình đó, ngày 15/6/2018, với hơn 95% đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thành lập Đoàn Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2014 – 2018 do ông – Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng Đoàn giám sát. Qua kết quả giám sát, những dự báo về tình hình cháy, nổ trong thời gian tới và đặc biệt là qua những hạn chế, bất cập đã chỉ ra trong quá trình giám sát, tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV Nghị quyết số 99/2019/QH14 về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy đã được thông qua.
Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV. (Ảnh: quochoi.vn)
Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo các Bộ, Ngành, địa phương nghiên cứu những tồn tại, hạn chế, xem xét, tiếp thu, triển khai thực hiện có hiệu quả những đề xuất kiến nghị được nêu trong Báo cáo số 41/BC-ĐGS ngày 17/10/2019 của Đoàn Giám sát đồng thời tập trung thực hiện 09 nhiệm vụ và giải pháp, trong đó đặc biệt chú ý vào những nhiệm vụ và giải pháp nổi bật như:
- Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 47-CT/TW ngày 25/6/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng cháy, chữa cháy, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân vào việc thực hiện nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo các Bộ, Ngành, địa phương kịp thời tham mưu xây dựng sửa đổi bổ sung ban hành quy định về việc xử lý các cơ sở trên địa bàn không bảo đảm yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy.
- Đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp, phương pháp tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức pháp luật, kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy. Tăng cường thời lượng, ưu tiên bố trí khung giờ tuyên truyền về công tác phòng cháy, chữa cháy, thoát hiểm, thoát nạn. Quốc hội yêu cầu khẩn trương hoàn thiện giáo trình, bài giảng bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy đưa vào chương trình học tập, hoạt động động ngoại khóa trong nhà trường và các cơ sở giáo dục phù hợp với từng cấp học, ngành học của Luật Phòng cháy và chữa cháy bắt đầu từ năm học 2021 – 2022.
- Thực hiện phương châm bốn tại chỗ trong phòng cháy, chữa cháy và để nâng cao chất lượng công tác phòng cháy, chữa cháy, Quốc hội yêu cầu toàn dân lấy phòng ngừa là chính, tập trung chỉ đạo xây dựng phong trào toàn dân tham gia phòng cháy, chữa cháy sâu rộng với phương châm bốn tại chỗ. Ngoài ra Quốc hội dự kiến sẽ thực hiện thí điểm giao một số nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy cho lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự. Bên cạnh đó việc giải quyết chế độ, chính sách cho người bị thương, người hi sinh hoặc thiệt hại về tài sản khi tham gia chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ kịp thời, thỏa đáng cũng được Quốc hội chú trọng. Không những thế, Quốc hội cũng yêu cầu các cơ quan, ban, ngành đặc biệt quan tâm đến việc động viên, khen thưởng kịp thời các tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác phòng cháy, chữa cháy và chú trọng nhân rộng các điển hình tự phòng tự quản về an toàn phòng cháy, chữa cháy.
- Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra phòng cháy, chữa cháy; có giải pháp xử lý dứt điểm các công trình tồn tại vi phạm pháp luật về phòng cháy, chữa cháy, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và xem xét trách nhiệm người đứng đầu cơ quan tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật.
- Nâng cao hiệu quả công tác chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; tăng cường xây dựng lực lượng phòng cháy, chữa cháy đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, chú trọng phát triển mạng lưới các đơn vị Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy tại các địa bàn, khu vực trọng điểm. Nổi bật là việc phân cấp, giao một số nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy cho lực lượng Cảnh sát khu vực và Công an xã.
Để triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết của Quốc hội, ngày 21/01/2020 Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các Bộ, Ngành, cơ quan liên quan xây dựng văn bản tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 99/2019/QH14 của Quốc hội nhằm cụ thể hóa đầy đủ các nhiệm vụ, giải pháp, bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán trong triển khai thực hiện Nghị quyết; phân công, xác định rõ nhiệm vụ của các ngành, các cấp; nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, cơ quan trung ương, địa phương trong triển khai các nhiệm vụ được giao; nâng cao hơn nữa nhận thức và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, cơ sở, chủ hộ gia đình, chủ rừng, chủ phương tiện giao thông cơ giới và mọi tầng lớp nhân dân trong công tác bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Để các nhiệm vụ và giải pháp này đạt hiệu quả cao, đi vào thực tế cần sự chung tay của toàn thể các cấp ủy đảng, chính quyền, địa phương, đơn vị, các tổ chức, doanh nghiệp, cán bộ, đảng viên, chiến sỹ và nhân dân cùng chung sức, đồng lòng, thực hiện nhiệm vụ với tinh thần, trách nhiệm, quyết tâm cao nhằm giảm thiểu nguy cơ cháy, nổ xảy ra và thiệt hại do cháy gây ra./.
HOÀI ANH
(Cục Cảnh sát PCCC&CNCH)