Bỏng mắt là một tai nạn đặc biệt về nhãn khoa do con người sơ xuất trong sinh hoạt hoặc khi đang làm việc dẫn đến: bỏng mỡ, bỏng lửa, bỏng hóa chất…Trong nhiều trường hợp, do người bị nạn không được sơ cứu kịp thời dẫn đến các biến chứng ảnh hưởng đến thị lực của mắt hoặc hỏng mắt…Vì vậy, sơ cứu ngay khi bỏng mắt là việc làm rất cần thiết để đề phòng những biến chứng cho mắt sau này.
Có nhiều nguyên nhân gây bỏng mắt như bỏng do nhiệt, do hóa chất, do hàn điện…. Đa số trường hợp đều có thể phòng tránh được nếu ta cẩn thận, tuân thủ các biện pháp bảo hộ lao động. Nếu bỏng do hóa chất, dầu mỡ, việc đầu tiên nên làm là rửa mắt ngay lập tức. Lúc ấy mắt rất đau, cộm xốn nhưng cần cố gắng mở mắt càng to càng tốt để rửa hóa chất ra ngoài.
Một trường hợp mắt bị bỏng tại Bệnh viện Mắt TP HCM. Ảnh: Lê Phương.
Một số trường hợp bị bỏng mắt thường gặp:
Các bà nội trợ khi chiên thức ăn thường bị các giọt dầu, mỡ nóng văng trúng mắt gây bỏng cho giác mạc. Việc sử dụng bếp gas mini không đúng cách hoặc dùng bình gas cũ bơm lại có thể gây cháy nổ làm bỏng mắt.
Hút thuốc lá sử dụng hộp quẹt gas do chỉnh lửa quá to hoặc do bật lửa bất cẩn nên nhiều trường hợp bị cháy sém cả lông mày, lông mi, bỏng cả mi mắt. Có những ông bố tay đang cầm điếu thuốc đang cháy vô ý quơ trúng cả mắt con gây bỏng.
Một số người bất cẩn để lẫn lộn thuốc nhỏ mắt, dầu nóng, thuốc bôi ngoài da chung một chỗ để rồi nhỏ nhầm dầu nóng, thuốc xức lác vào mắt gây bỏng, phải đi cấp cứu.
Thợ hồ thường bị bỏng vôi, xi măng. Những trường hợp này thường rất nặng, gây giảm sút thị lực nghiêm trọng.
Xà bông, các chất tẩy rửa cũng là một nguyên nhân thường gặp.
Các giáo viên và các em học sinh, khi thực hiện các thí nghiệm phản ứng hóa học dễ gây cháy nổ cũng rất dễ gây bỏng mắt. Đã có nhiều em học sinh lớp 12 bị mù cả 2 mắt do phản ứng hóa học nổ văng hóa chất.
Các thợ hàn điện quên đeo kính bảo hộ thường bị bỏng biểu mô dạng chấm, dù là dạng bỏng nhẹ nhưng thường gây đau nhức rất nhiều cho bệnh nhân, có khi đang nửa đêm, bệnh nhân phải chạy vào bệnh viện để cấp cứu.
Việc nhìn trực tiếp vào mặt trời, nhất là lúc nắng gắt có thể gây bỏng hoàng điểm.
Thợ sửa xe hay bị bỏng mắt do nổ bình acquy làm văng axit trúng mắt.
Một số trường hợp bị tạt axit do ghen tuông hoặc thù hằn gây bỏng nặng ngoài ra còn gây biến dạng cả vùng mặt khiến việc điều trị lâu dài, tốn kém mà kết quả thường rất hạn chế.
Cách sơ cứu khi bị bỏng mắt:
Trường hợp bỏng nhiệt, hàn điện, bệnh nhân nên được băng mắt, rồi chuyển đến cơ sỏ y tế có chuyên khoa mắt gần nhất. Tại Bệnh Viện Mắt TP HCM và chuyên khoa mắt một số bệnh viện luôn có kíp trực làm việc 24/24 giờ để cấp cứu các bệnh lý mắt, chấn thương mắt, bỏng mắt.
Trường hợp bỏng do hóa chất, việc đầu tiên nên làm là rửa mắt ngay lập tức. Nếu không có dung dịch rửa mắt chuyên biệt( lý tưởng là nước muối sinh lý: NaCl 0,9%) thì dùng vòi nước máy thông thường hoặc nước đun sôi để nguội và rửa mắt ít nhất trong 10 phút. Hóa chất càng ở lâu trong mắt càng gây nhiều tổn thương.
Mặc dù lúc ấy mắt rất đau, cộm xốn nhưng cũng cần cố gắng mở mắt càng to càng tốt để rửa hóa chất ra ngoài.
Nếu bỏng nặng, phải tiếp tục rửa cho đến khi bệnh nhân được đưa đến bệnh viện cấp cứu.
Cách phòng tránh khi bị bỏng mắt:
Đeo kính bảo hộ khi làm việc với hóa chất độc hại tại nơi làm việc và kể cả khi ở nhà.
Tôn trọng và thực hiện các quy tắc an toàn lao động.
Giữ các hóa chất độc hại xa trẻ em.
Không để lẫn lộn thuốc nhỏ mắt với các loại thuốc nước khác. Trước khi nhỏ thuốc vào mắt phải coi nhãn thuốc cẩn thận.
Cẩn thận với lửa, không nhìn trực tiếp vào mặt trời.
PV (Tổng hợp)