Các nhà máy phân bón là nơi cất giữ quá nhiều chất ammonium nitrate, một hóa chất chuyên dụng trong sản xuất phân bón nhưng dễ phát nổ gây ra những thảm họa kinh hoàng về người và của. Vụ nổ ngày 04/8/2020 tại kho chứa 2.750 tấn phân bón hóa học ở Beirut (Liban) khiến ít nhất 100 người chết khoảng 4000 người bị thương đã gợi nhớ một số vụ nổ thảm khốc liên quan hóa chất phân bón trên thế giới.
Vụ nổ ngày 04/8/2020 tại kho chứa 2.750 tấn phân bón hóa học ở Beirut (Liban).
Vụ nổ Great Kent ở Anh năm 1916
Ngày 02/4/1916, một vụ nổ nghiêm trọng đã xảy ra tại nhà máy gần thị trấn Faversham (Vương quốc Anh) chứa 25 tấn thuốc nổ TNT và 700 tấn amoni nitrate. Thảm họa đã khiến 115 người thiệt mạng. Bảy thi thể không bao giờ được tìm thấy. Người dân ở Norwich, cách Faversham 244km cho biết họ cũng cảm nhận được vụ nổ này.
Vụ nổ ở Oppau (Đức) năm 1921
Vào ngày 21/9/1921, một tòa tháp cao chứa 4.500 tấn phân bón nổ tung ở thị trấn Oppau (Đức), khiến 500 người thiệt mạng và gần 2.000 người bị thương. Các công nhân ở đây đã dùng một lượng chất nổ nhỏ để làm tơi hỗn hợp hóa cứng trong phân bón có chứa amoni sulfat và ammonium nitrate mà không biết rằng hai chất này cũng có thể gây cháy, nổ.
Thảm họa ở Thành phố Texas (bang Texas, Mỹ) năm 1947
Vụ tai nạn công nghiệp đẫm máu nhất trong lịch sử nước Mỹ xảy ra vào ngày 16/4/1947 tại bến cảng Vịnh Galveston thuộc Thành phố Texas. Nguyên nhân vụ nổ là do một người vứt mẩu thuốc lá đang cháy dở vào con tàu Pháp SS Grandcamp chở 2.300 tấn amoni nitrate. Vụ nổ trên tàu Grandcamp đã cháy lan sang các tàu khác đỗ tại cảng và các nhà máy lọc dầu gần đó. Hậu quả là ít nhất 581 người thiệt mạng cùng gần 3.500 người bị thương. Sức công phá từ vụ nổ còn ảnh hưởng tới hai máy bay đang hoạt động trên bầu trời Texas lúc đó. Người dân ở cách Vịnh Galveston 16km cũng cảm nhận được vụ nổ.
Thảm họa Ryongchon ở Triều Tiên năm 2004
Một ô tô chở đầy phân đạm (amoni nitrat) và một tàu hỏa chứa nhiên liệu lỏng đã nổ tung tại nhà ga đường sắt Ryongchon của Triều Tiên vào cuối tháng 4/2004. Ít nhất 162 người chết và trên 3.000 người bị thương trong vụ nổ. Sức tàn phá từ vụ nổ đã làm hư hỏng các tòa nhà gần đó và khiến hàng nghìn người mất nhà cửa.
Vụ nổ tại xí nghiệp AZF ở Pháp năm 2011
Ngày 21/9/2011, một vụ nổ kinh hoàng đã xảy ra tại xí nghiệp AZF, nhà máy sản xuất phân bón lớn nhất nước Pháp, cách Thành phố Toulouse 3km, khiến 30 người thiệt mạng và 2.500 người bị thương. Nhà chức trách Pháp gọi đây là thảm họa lớn nhất trong lịch sử công nghiệp của nước này kể từ sau cuộc Chiến tranh thế giới thứ 2. Vụ nổ làm phát tán những làn khói hóa học độc hại, phủ kín cả bầu trời, khiến cho người dân tại Thành phố Toulouse chịu sự ngộp ngạt và ô nhiễm không khí trong suốt nhiều tuần.
Vụ nổ tại nhà máy phân bón West ở bang Texas, Mỹ
Ngày 18/4/2013, khoảng 70 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương trong vụ nổ tại nhà máy phân bón West ở bang Texas, Mỹ . Quan chức điều tra Mỹ khẳng định hóa chất ammonium nitrate, một hóa chất dễ phát nổ ở môi trường nhiệt độ và áp suất cao có trong kho hóa chất của nhà máy này chính là nguyên nhân đằng sau vụ nổ thảm khốc. Trước đó, nhiều chuyên gia từng nhận định, nhà máy phân bón West không tuân thủ các quy định an toàn lao động. Vụ nổ ở nhà máy phân bón West được báo chí Mỹ ví như là một quả bom nguyên tử phát nổ. Cột khói từ vụ tai nạn trên bốc cao và có thể nhìn thấy từ khoảng cách xa cả kilomet.
Nổ kho hóa chất Thiên Tân (Trung Quốc) năm 2015
Đám cháy tại nhà kho công nghiệp vào tối 12/8/2015 ở thành phố cảng Thiên Tân (Trung Quốc) đã gây ra hai vụ nổ có sức hủy diệt lớn. Thảm họa đã khiến 110 nhân viên cứu hỏa và 55 dân thường thiệt mạng, trên 790 người bị thương và 8 người mất tích. Theo giới chức điều tra, các nhân viên nhà kho đã để hàng hóa dễ cháy bên cạnh các hóa chất nguy hiểm như amoni nitrat và natri cyanide. Do đó, khi xảy ra đám cháy, lửa bén vào các hợp chất hóa học và phát nổ. Thảm họa này đã khiến hàng chục nghìn người mất chỗ ở. Tổng thiệt hại ước tính lên tới 1,5 tỷ USD. Các chất độc hại từ vụ nổ cũng xâm nhập vào không khí và khiến hệ sinh thái hàng hải gần hiện trường bị hủy diệt./.
THẢO NGUYÊN (Tổng hợp)