Theo số liệu thống kê của Cục Cảnh sát PCCC&CNCH, trong tháng 8/2020, trên toàn quốc xảy ra 282 vụ cháy cơ sở, nhà dân và phương tiện giao thông; 62 vụ cháy rừng; 03 vụ nổ; làm chết 01 người, bị thương 10 người; thiệt hại về tài sản ước tính 22,84 tỷ đồng và 108,55ha rừng. Những con số tưởng như khô khan ấy đã nói lên sự nỗ lực không mệt mỏi của những chiến sỹ cứu nạn, cứu hộ (CNCH) quả cảm giành giật sự sống cho nạn nhân từ tay tử thần. Nhưng nghề cứu hộ cứu nạn, không chỉ có khúc hoan ca mà có cả những nốt trầm…
Phải kể đến trụ sở Đội Chữa cháy và CNCH trên sông, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH TP Hà Nội nằm ven đê sông Hồng, cách cầu Chương Dương chừng 4,5 km hướng hạ lưu. Bất kể ngày nghỉ hay Lễ, Tết, quân số ở đây luôn duy trì trực 50%, trừ khi có yêu cầu tập trung 100% quân. Họ luôn trong tinh thần sẵn sàng chiến đấu. Trong số các cán bộ, chiến sỹ (CBCS) của Đội, nổi bật nhất là Trung úy Đinh Văn Quang, Đội trưởng Đội Chữa cháy và CNCH trên sông – người được các đồng đội coi là lính “thiện xạ”, giỏi cả trên cạn và giỏi lặn dưới nước, đặc biệt là rất có duyên với… người chết.
Lời giới thiệu ấn tượng và theo như Trung úy Quang thì “chẳng lấy gì làm tự hào”. Bởi, đó là sự ám ảnh, là nỗi buồn sau mỗi lần tham gia cứu nạn. Bao nhiêu niềm vui khi cứu người, cứu tài sản thành công thì cũng ngần ấy nỗi buồn trước sự bất lực khi nạn nhân đã ở tình trạng “sự đã rồi”.
Điển hình 19 giờ 05 phút ngày 03/11/2019, nhận tin báo có vụ tai nạn xe ôtô Mecedes rơi từ cầu Chương Dương xuống sông Hồng, Đội Chữa cháy và CNCH trên sông triển khai lực lượng tiếp cận hiện trường tìm chiếc xe có nạn nhân bên trong. Tình thế vô cùng gấp gáp. 01 chiếc xuồng cao su xuất phát từ bến của Cảnh sát giao thông ở số 883 Bạch Đằng hướng lên thượng lưu; đồng thời nhờ Cảnh sát giao thông đường thủy, Công an TP Hà Nội chi viện, chở thiết bị chuyên dụng tới hiện trường như móc câu, camera dò tìm dưới nước… Nước sông mênh mông, chảy mạnh, sức người vất vả vật lộn cùng dòng nước. 04 xuồng cùng nhiều thuyền của thuyền chài cùng giăng lưới, dùng nam châm điện từ ròng dây thả xuống nước rà quét toàn khu vực nghi vấn. Tốp lặn 04 người của Đội lao xuống đáy sông. Bám vào dây định hướng, các chiến sỹ bước từng bước dưới đáy sông thận trọng dò tìm. Nước sông chảy xiết, khoảng cách từ mặt nước xuống đáy sông chừng 15 – 20m. Nước trôi, thuyền trôi, người lặn phải lựa theo dòng nước khiến khoảng cách di chuyển từ thuyền tới đáy sông phải tới chừng 30m. Mỗi khi thiết bị xác định vật thể mắc là có hy vọng tìm thấy chiếc xe, các CBCS lại lặn xuống, không quản dòng nước xiết và cái lạnh lẽo dưới đáy sông. Nhiều lần như thế, thiết bị hết vướng vào đá, mố cầu, lặn xuống lại ngoi lên. Sau 05 giờ tìm kiếm mới xác định được chiếc xe rơi cách mố cầu chỉ chừng 30m. Cùng sự hỗ trợ của thuyền chài, các đồng chí đã khóa bánh xe và di chuyển xe về bến Bồ Đề, dùng xe cứu hộ cẩu lên. Việc cẩu xe cũng phải hết sức thận trọng bởi bờ sông có nền đất yếu, dễ sụt lún. 02 nạn nhân trong xe được đưa ra trong nỗi buồn của người đi cứu hộ và sự đau đớn tột cùng của người thân… Trung úy Đinh Văn Quang kể, cách đây nhiều năm đồng chí cũng từng tham gia tìm kiếm chiếc xe rác cùng lái xe rơi xuống sông Đuống. Cuộc tìm kiếm cũng vô cùng gian nan bởi chiếc xe trôi xa nhiều km trên dòng sông chảy xiết và nạn nhân đều đã mất trước khi tìm được thi thể. Đồng chí không nhớ mình đã tham gia CNCH bao nhiêu lần, nhưng lần nào cũng nỗ lực hết sức, chạy đua với thời gian, chạy đua cùng tử thần, hà bá để giành giật sự sống. Và trong nhiều trải nghiệm ấy, mỗi lần tìm thấy thi thể là thêm một ám ảnh, một nỗi buồn.
Lực lượng cứu nạn cứu hộ nỗ lực cứu sống nạn nhân
trong vụ sập nhà ở phố Cửa Bắc, Hà Nội.
Cùng tâm trạng với Trung úy Đinh Văn Quang, Đại úy Nguyễn Minh Đức, Đội Chữa cháy và CNCH dưới nước, Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH TP Hà Nội cũng thường xuyên bị ám ảnh bởi những hình ảnh ở hiện trường và cảm giác bất lực khi không thể làm gì hơn cho nạn nhân. Đó là hiện trường trong vụ cháy karaoke Nhật Thực ở phố Giảng Võ, TP Hà Nội mà đồng chí tham gia cứu nạn. Sức nóng khủng khiếp của đám cháy với vật liệu cách âm, hình ảnh của các nạn nhân nằm gục trên cầu thang, trong giường ngủ… thực sự ám ảnh.
Gần 30 năm công tác, Thượng tá Phạm Tuấn Linh – Phó Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Hòa Bình đã trải qua nhiều “cuộc vật lộn” với “bà hỏa”, với những vụ tìm kiếm, cứu nạn người mất tích, nhưng có lẽ vụ sập hầm vàng sa khoáng tại hang Cột Cờ, xã Thanh Nông, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình để lại cho đồng chí và đồng đội nhiều day dứt.
Vụ sập hầm vào rạng sáng 04/11 khiến 02 nạn nhân bị vùi sâu trong hang. 11 ngày tích cực triển khai các phương án CNCH, đưa thi thể 02 nạn nhân ra khỏi nơi mắc kẹt là 11 ngày Thượng tá Linh cùng đồng đội trong đơn vị phải đối diện với vô vàn hiểm nguy.
Khoảng 02 giờ sáng 04/11, vụ sập hầm khai thác vàng sa khoáng khiến 02 nạn nhân là anh Trương Công Chánh (26 tuổi, ở huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa) và anh Bùi Văn Thú (28 tuổi, ở huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình) bị vùi lấp sâu trong hang. Khi lực lượng đến nơi, bên ngoài hiện trường là bãi khai thác vàng sa khoáng chứa nhiều bùn đất ở các cao tầng khác nhau dẫn xuống cửa hang nơi có 02 nạn nhân và các phương tiện bị vùi lấp sâu bên trong hang. Mọi người đang cố gắng tìm cách vào vị trí 02 nạn nhân đang mắc kẹt để cứu nạn.
Xác định việc tiếp cận vị trí 02 nạn nhân không thể “một sớm, một chiều” cũng như đảm bảo yếu tố an toàn, nên lực lượng CNCH đã dựng lán trại, ăn ngủ tại chỗ. Với quyết tâm bằng mọi giá phải tìm thấy tung tích 02 nạn nhân bị mất tích, những ngày sau đó, hàng trăm lượt CBCS Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH cùng lực lượng CNCH ở địa phương tích cực đào mương dẫn nước, xúc bùn, cát trong hang, gia cố bờ bao ngăn nước trôi xuống… Trong quá trình tìm kiếm các nạn nhân trong hang Cột Cờ rất khó khăn và tiềm ẩn nhiều hiểm nguy. Nếu như ban ngày, trong khoảng thời gian từ 03 – 04 tiếng, lực lượng CNCH mới thay ca 01 lần thì vào thời điểm đêm tối, khi khói từ máy xúc nhả ra, điều kiện ánh sáng thiếu, cứ 01 – 02 tiếng, các đồng chí đã phải thay ca. Với sự nỗ lực không ngừng của các CBCS Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH cùng các lực lượng tìm kiếm cứu nạn, đến 11 giờ ngày 10/11, thi thể nạn nhân đầu tiên là anh Trương Công Chánh và đến 23 giờ 30 phút ngày 15/11, thi thể anh Bùi Văn Thú được đưa ra ngoài.
Thiếu tá Đỗ Thanh Đạt cho biết, lúc phát hiện nạn nhân, CBCS rất buồn vì đã không thể cứu được người. Các đồng chí đã cố gắng tránh làm nạn nhân “đau” thêm 01 lần nữa, thận trọng dùng tay bới bùn đất quanh thi thể, rồi sau đó chuyền tay nhau đưa nạn nhân lên gầu máy xúc rồi chuyển ra ngoài bằng thuyền nhỏ.
Dẫu mục tiêu cứu người không thành, dẫu đọng lại là sự luyến tiếc, xót xa, song các đồng chí đã làm hết sức. 11 ngày tích cực tìm kiếm CNCH tại hang Cột Cờ là 11 ngày CBCS của Phòng Cảnh sát PCCC& CNCH Công an tỉnh Hòa Bình không quản ngại khó khăn, gian khổ, không sợ hiểm nguy khi làm việc trong môi trường nhiều nguy cơ tai nạn.
Việt Hà (CTV)