Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là sự kết hợp của công nghệ trong các lĩnh vực vật lý, công nghệ số và sinh học, tạo ra những khả năng sản xuất hoàn toàn mới và có tác động sâu sắc đến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của thế giới. Không nằm ngoài xu thế chung, việc phát triển các công nghệ chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ mới, tính tự động cao là tất yếu.
Việc nghiên cứu, phát minh ra các Robot chữa cháy giúp con người nâng cao hiệu quả, rút ngắn thời gian chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ. Ngoài ra, nó còn giúp giảm thiểu nguy cơ gây hiểm đối với lực lượng chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ khi phải tiếp cận với môi trường nguy hiểm và thực hiện các nhiệm vụ mang tính rủi ro cao.
Công nghệ chữa cháy
Hệ thống chữa cháy bằng Robot được thiết kế với một số nhiệm vụ nhất định. Chúng bao gồm phân tích và xác định vị trí đám cháy, thực hiện tìm kiếm và cứu nạn, giám sát các mối nguy hiểm và nhiệm vụ chính là kiểm soát và dập tắt đám cháy. Các hệ thống Robot chữa cháy cố định như vòi phun nước và thiết bị báo cháy tự động, được sử dụng ở những khu vực đông dân cư và nguy hiểm để nhanh chóng dập tắt mọi nguy cơ gây cháy. Đây thường là những hệ thống đơn giản, chủ yếu dựa vào các cảm biến và được lắp đặt cố định.
Hệ thống chữa cháy di động bằng Robot là một loại khác, hầu hết ở dạng phương tiện được điều khiển từ xa gắn với các công cụ chữa cháy như vòi phun nước hoặc bọt. Chúng có khả năng di chuyển vào các khu vực không an toàn cho con người thông qua một loạt các cảm biến, camera trực quan và nhiều công nghệ khác giúp truyền thông tin để điều hướng cho người điều khiển từ xa. Các chuyên gia và kỹ sư an toàn thậm chí còn đang thử nghiệm với Robot trên không như máy bay không người lái để bổ sung tình huống phương án và Robot trong nhà có thể loại bỏ đám cháy ở cự ly gần.
Sau đây là một số Robot chữa cháy được ứng dụng trên thế giới:
- Thor/Saffir
Robot này được phát triển để chữa cháy tự động trên tàu thủy. Đó là một Robot hình người với khả năng đi qua các tầng không ổn định trên tàu cũng như sử dụng vòi và mở cửa. Trên tàu thủy thường có không gian hẹp và tồn chứa rất nhiều chất cháy, vì vậy việc dập tắt đám cháy là điều tối quan trọng. Robot này có chiều cao 177cm, sử dụng hình ảnh nhiệt lập thể và cảm biến LIDAR (cảm biến ánh sáng và khoảng cách) để điều hướng và dập tắt đám khoang bị cháy cùng với sự hỗ trợ của một người. Mục đích cuối cùng là để THOR có thể đi bộ và làm việc bán tự động với sự trợ giúp của con người bằng điều khiển từ xa. Tuy nhiên, hiện tại vẫn còn một số điểm hạn chế. Máy chạy chậm, dễ bị hư hỏng bởi lửa và nước. Những thách thức này đang được giải quyết để có thể dập tắt các đám cháy gây nguy hiểm khi tiếp cận.
Robot chữa cháy Thor.
- Robot Thermite
Robot này có hình dạng như một chiếc xe tăng nhỏ, phương tiện điều khiển từ xa này được trang bị một vòi có khả năng bơm 1893 lít nước mỗi phút. Sử dụng camera được gắn, nó có thể di chuyển trong các tình huống cực kỳ nguy hiểm, chẳng hạn như cháy rừng, trong khi được kiểm soát từ khoảng cách đến 400m. Với trọng lượng khoảng 750kg, nó được thiết kế như một máy nổ. Với một số cải tiến, nó cũng có thể được sử dụng để phun chất trung hòa đám cháy. Trên bo mạch là một hệ thống làm mát ổn định bằng cách sử dụng một phần nước được bơm để làm mát toàn bộ Robot. Mặc dù lưu lượng bơm chỉ bằng 1/3 so với xe chữa cháy (5678l/phút) nhưng hiệu suất chữa cháy tăng lên đáng kể. Cùng với khả năng đi vào các khu vực nguy hiểm mà không gây nguy hiểm cho con người, nó có thể được xem là thiết bị tiềm năng để dập tắt các đám cháy rừng trong tương lai.
Robot chữa cháy Thermit.
- Robot chữa cháy có hỗ trợ tuabin (TAF 20)
Robot này là một loại xe có bánh xích sử dụng tuabin để phun nước thành một màn sương lớn bao phủ nhiều diện tích hơn trong khi sử dụng ít nước hơn. Trong một số trường hợp nhất định, nước có thể được tập trung thành một tia nước mạnh có khả năng phun 3.500 lít mỗi phút. Người vận hành có thể cách xa đến 500m, nhưng nó bị hạn chế như các Robot chữa cháy khác do cần phải kết nối với vòi nước.
Robot chữa cháy TAF 20.
- Fire Ox
Robot Fire Ox là một trong số ít Robot bằng xe tự chở được két nước. Được thiết kế như một thiết bị đến đám cháy đầu tiên, nó ngăn chặn đám cháy, hỗ trợ tìm kiếm và cứu nạn và có thể xử lý các vật liệu nguy hiểm.
Fire Ox là bán tự trị và có thể được điều khiển từ xa lên đến 322km. Do tính cơ động, nó có khả năng vượt qua các tình huống không an toàn cho con người, giảm thiểu thương vong và thời gian cứu hộ. Nó cũng có thể được sử dụng trong nhiều tình huống bao gồm cháy rừng và cháy công trình.
Robot chữa cháy Fire Ox.
Sự an toàn của các lính chữa cháy và các nạn nhân bị cháy là điều tối quan trọng, thúc đẩy quá trình sản xuất các Robot chữa cháy. Các chuyên gia và các công ty công nghệ không ngừng trao đổi, nghiên cứu để biến công nghệ tương lai thành hiện thực. Nó sẽ làm thay đổi chữa cháy truyền thống, giúp công tác chữa cháy đạt hiệu quả cao hơn, và trên hết là có thể ngăn ngừa, giảm thiểu những thiệt hại về người có thể xảy ra./.
Theo Cục Cảnh sát PCCC&CNCH