Hàng trăm năm qua, dù được thiết kế thô sơ hay hiện đại, vận hành bằng tay, hơi nước hay động cơ và mới nhất đây là loại xe điện, xe chữa cháy vẫn luôn là “chiến hữu” đáng tin cậy của những người lính chữa cháy trong rất nhiều cuộc chiến chống lại “giặc lửa” với bao vất vả và gian truân.
Thập kỷ 1700 đánh dấu thời điểm ra đời chính thức của xe chữa cháy khi chúng bắt đầu được sử dụng rộng rãi tại châu Âu và Mỹ. Xe chữa cháy thời kỳ đầu thực chất chỉ là hệ thống bơm nước đặt trên một cỗ xe với nhiệm vụ hỗ trợ lính chữa cháy.
Dù vận hành bằng tay hay hơi nước, xe chữa cháy trong giai đoạn này cần có sức người để đẩy chúng đi. Khi có đám cháy, những người lính chữa cháy phải kéo xe đến hiện trường. Việc này ngốn rất nhiều sức lực khiến họ không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Thật may mắn, trong hầu hết các trường hợp, ngọn lửa thường tắt trước khi Đội Chữa cháy đến nơi nên họ chẳng còn việc gì để làm.
Xe chữa cháy ngựa kéo. (Nguồn: Internet).
Đến giữa thập niên 1800, mọi người phải trả tiền khi gọi chữa cháy, nhờ đó ngựa được sử dụng nhiều hơn để kéo xe chữa cháy thay cho người. Tuy cải thiện được thời gian phản ứng của Đội Chữa cháy nhưng điều này vẫn chưa thể giải quyết vấn đề vận chuyển các trang thiết bị đến nơi xảy ra hỏa hoạn. Mọi người thường chạy đến đám cháy và sẵn sàng hành động dù xe chữa cháy đã có mặt. Về sau, sự hiện diện của bậc lên xuống đã giúp giải quyết ổn thỏa vướng mắc này.
Quá trình phát triển không ngừng của công nghệ chữa cháy đã khiến vai trò của những chú ngựa dần bị lu mờ. Chúng trở nên vô dụng khi trọng lượng của xe chữa cháy ngày càng tăng. Thông thường, sau khoảng 0,8km, tốc độ kéo của ngựa sẽ giảm rất nhanh, từ đó nảy sinh nhu cầu về một loại phương tiện kéo mới.
Xe chữa cháy tự đẩy chạy bằng hơi nước đầu tiên xuất hiện tại New York, Mỹ vào năm 1841. Thật lạ lùng bởi loại xe này không được lính chữa cháy ưa chuộng lắm. Họ cho rằng cơ chế tự đẩy của loại xe mới rất nguy hiểm và không đáng tin cậy. Phải 10 năm sau, xe chữa cháy chạy bằng hơi nước mới được sử dụng rộng rãi.
Xe chữa cháy hơi nước. (Nguồn: Internet).
Tuy nhiên, “đế chế” xe chữa cháy chạy bằng hơi nước chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn ngủi. Đến năm 1910, xe chữa cháy gắn động cơ ra đời đã “soán ngôi” của “đàn anh” chạy bằng hơi nước. Xe chữa cháy ngựa kéo hoặc hơi nước bắt đầu “lột xác” thành xe chữa cháy gắn động cơ. Năm 1913, Ahrens-Fox tại Cincinnati nổi lên như một công ty hàng đầu trong lĩnh vực cải tiến xe chữa cháy đời cũ thành loại có gắn động cơ. Từ năm 1911, hãng Mack Trucks bắt đầu sản xuất xe chữa cháy và dần dần gây dựng được thương hiệu.
Đầu những năm 1930, kích thước các tòa nhà tăng lên đã đặt ra nhu cầu về một thiết bị giúp lính chữa cháy trèo lên những tầng ở trên cao. Những năm cuối thế kỷ 19 đã chứng kiến sự cải tiến của thang khi chúng được gắn trực tiếp vào xe chữa cháy. Nhờ sự phát triển của thang quay, lính chữa cháy có thể leo lên độ cao 46m.
Sau thế chiến thứ hai, xe chữa cháy được trang bị thêm thang nâng điện. Thực chất, đây là một khoang chứa được gắn chặt vào cần nâng đặt trên xe. Nhờ thang nâng điện, những người lính chữa cháy có thể điều chỉnh vị trí của cần nâng tới bất kỳ ngóc ngách nào của tòa nhà.
Xe chữa cháy hiện đại. (Nguồn: Internet).
Thập niên 1960 là giai đoạn xuất hiện của xe chữa cháy hiện đại với bơm nước cải tiến, thang và thang nâng điện. Một trong những bước tiến quan trọng nhất trong lịch sử ngành chữa cháy chính là sự ra đời của ghế ngồi cho Đội Chữa cháy.
Xe chữa cháy hiện đại được thiết kế chuyên biệt, bởi vậy chúng có thể được sử dụng trong nhiều nhiệm vụ khác nhau phụ thuộc vào từng trường hợp. Nhìn chung, xe chữa cháy có thể được chia thành 3 loại chính: xe bơm, xe thang và xe chuyên dụng./.
Thu Hà
(Tổng hợp)