Trong 60 năm qua, cùng với lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH cả nước, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh đã không ngừng phấn đấu, vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, khẳng định vị trí, vai trò của mình trong công cuộc bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp sức phát triển đất nước nói chung và đóng góp không nhỏ trong sự phát triển của toàn tỉnh Quảng Ninh nói riêng.
Ngày 04/10/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh công bố Pháp lệnh quy định việc quản lý nhà nước đối với công tác PCCC. Đây là dấu son lịch sử quan trọng đánh dấu sự ra đời chính thức của lực lượng Cảnh sát PCCC. Từ đây, ngày 04/10 hàng năm cũng được xác định là Ngày Truyền thống của lực lượng Cảnh sát PCCC. Từ khi ra đời cho đến nay, trong suốt 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dù trong hoàn cảnh nào, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Quảng Ninh cũng cố gắng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, lập nên nhiều chiến công vang dội. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Quảng Ninh đã ghi dấu bằng trận chiến oanh liệt cứu 4 sà lan chở hơn 1000 tấn dầu. Ở thời kỳ đó, xăng dầu quý như máu. Ngày 01/8/1966, nhiều tốp máy bay giặc Mỹ bắn phá điên cuồng Thị xã Hòn Gai, đã làm bốc cháy 4 sà lan chở dầu của Công ty 202 Hải Phòng đậu ngoài Cửa Dứa. Đội Chữa cháy Hòn Gai đã cử Hạ sỹ Đoàn Văn Vinh trinh sát và các đồng chí Nguyễn Bá Nao – Đội trưởng cùng 4 chiến sỹ: Cường, Vinh, Dũng, Khánh sử dụng tổng hợp các biện pháp để dập tắt đám cháy. Trong điều kiện phương tiện chữa cháy thô sơ, thiếu thốn nhưng với tinh thần dũng cảm, sáng tạo, sau một ngày đêm chiến đấu, ngọn lửa đã được dập tắt. Hôm sau, 4 sà lan trên tiếp tục bị máy bay Mỹ bắn phá lần thứ hai khiến 2 chiếc bốc cháy. Đội Chữa cháy Hòn Gai tiếp tục dốc sức chữa cháy. Trong lúc đang cứu chữa, 1 khoang dầu từ chiếc sà lan phát nổ khiến chiếc lăng chữa cháy rơi xuống biển, trong khi dầu loang ra bốc cháy khắp mặt biển. Với tinh thần mưu trí, dũng cảm, sáng tạo, các đồng chí trong Đội đã dùng dụng cụ khuấy nước làm giãn lửa trên mặt biển để cho đồng chí Đoàn Văn Vinh lặn xuống mò được chiếc lăng và tiếp tục chữa cháy. Sau nhiều giờ chiến đấu quả cảm, cuộc chiến đấu với ngọn lửa kết thúc thắng lợi, Đội Chữa cháy Hòn Gai đã hoàn thành nhiệm vụ. Sau sự kiện này, Đội Chữa cháy Hòn Gai thuộc Công an Thị xã Hòn Gai, Ty Công an Quảng Ninh đã được tặng thưởng Huân chương Chiến Công hạng Nhì. Ngày 01/01/1967, Đội vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân; đồng thời, được Bác đổi tên là Đội Chữa cháy Hạ Long. Đây là đơn vị tiền thân của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh ngày nay.
Không chỉ nổi tiếng với thắng lợi trên, lực lượng PCCC Quảng Ninh còn được cả nước biết đến với chiến công cứu mỏ than Vàng Danh vào tháng 3/1985. Do sự bất cẩn của công nhân, khoảng 10m3 gỗ chống lò ở mỏ Vàng Danh bị cháy. Khi phát hiện ra thì lửa đã cháy vào vỉa than. Lực lượng Cảnh sát PCCC Hạ Long gồm 30 chiến sỹ, 3 xe đặc chủng cùng các lực lượng ứng cứu là Công an Hải Phòng, Hải Dương, Hà Nội, Hà Bắc, Hà Tây… đã kiên cường chiến đấu. 10 ngày đêm chiến đấu với khí độc và lửa, các chiến sỹ đã cứu được mỏ than Vàng Danh khỏi tổn thất tài nguyên quý giá.
Viết tiếp trang sử hào hùng, trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Quảng Ninh tích cực thực hiện hiệu quả các mặt công tác, ghi dấu bằng thành tích chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ thành công hàng trăm vụ, bảo vệ nhiều sự kiện chính trị quan trọng của toàn tỉnh. Từ khi thành lập cho đến nay, lực lượng Cảnh sát PCCC – Công an tỉnh đã làm tốt chức năng tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, Nghị quyết, Chỉ thị về công tác PCCC&CNCH, triển khai nghiêm túc công tác PCCC; huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia PCCC.
Với hơn 12.891 cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC (trong đó, cơ sở có nguy hiểm cháy, nổ là 1277 cơ sở), để kiềm chế sự gia tăng số vụ cháy và thiệt hại do cháy, nổ gây ra, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa cháy, nổ: đơn vị đã tích cực tổ chức các hình thức tuyên truyền, phổ biến trong nhân dân về pháp luật PCCC và các kỹ năng PCCC&CNCH tại khu dân cư; tham mưu cho tỉnh và các địa phương, các ngành chú trọng xây dựng các lực lượng nòng cốt phòng cháy và chữa cháy ở cơ sở như: lực lượng Dân phòng, lực lượng PCCC cơ sở, lực lượng phòng cháy và chữa cháy chuyên ngành. Toàn tỉnh hiện nay đã có 850 Đội Dân phòng với tổng số hơn 10 nghìn hội viên và hơn 4400 Đội PCCC cơ sở với tổng số gần 19 nghìn hội viên. Phòng đã đẩy mạnh xây dựng phong trào Toàn dân tham gia PCCC&CNCH trên toàn tỉnh, xây dựng nhiều mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác PCCC. Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh cũng đã chủ động, làm tốt công tác nắm, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình, kịp thời tham mưu với cấp ủy, chính quyền, Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả các mặt công tác PCCC&CNCH trên địa bàn. Bên cạnh đó, lực lượng PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện nghiêm túc, quyết liệt công tác kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh các vi phạm trong công tác PCCC tại địa phương. Năm 2021, đơn vị đã tổ chức kiểm tra và hướng dẫn công tác đảm bảo an toàn PCCC&CNCH theo chuyên đề, đột xuất, định kỳ đối với 18.324 lượt cơ sở, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh, hộ gia đình, phương tiện giao thông cơ giới có yêu cầu đặc biệt đặc biệt về bảo đảm an toàn PCCC; lập 18.324 biên bản, phối hợp với lực lượng Kiểm lâm trên địa bàn tổ chức kiểm tra an toàn PCCC rừng 20 lượt. Trong quá trình kiểm tra an toàn PCCC&CNCH, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã phát hiện, xử lý 667 trường hợp vi phạm hành chính về PCCC, tổng số tiền phạt là 1.590.500.000 đồng; đình chỉ hoạt động 04 trường hợp, tạm đình hoạt động 10 trường hợp.
Các cán bộ, chiến sỹ luôn duy trì nghiêm túc công tác trực ban, trực chỉ huy, thường trực sẵn sàng chiến đấu về người và phương tiện 24/24 giờ trong ngày. Thực hiện nghiêm túc công tác cải cách thể chế và cải cách thủ tục hành chính; thường xuyên rà soát, đề xuất bổ sung, chỉnh sửa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực PCCC&CNCH. Công tác huấn luyện nghiệp vụ chữa cháy, CNCH cho cán bộ, chiến sỹ lực lượng Cảnh sát PCCC được thực hiện thường xuyên nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, pháp luật, rèn luyện tâm lý, kỹ năng, chiến thuật xử lý các tình huống cháy, nổ, CNCH góp phần xây dựng lực lượng chính quy, tinh nhuệ.
Có thể khẳng định, qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, trong mỗi chặng đường phát triển của toàn tỉnh Quảng Ninh, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH luôn cố gắng, phấn đấu, hết lòng phục vụ Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Từ một đơn vị chỉ có hơn một chục cán bộ, chiến sỹ, giờ đây, Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh đang từng bước xây dựng lực lượng, kiện toàn bộ máy, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ vững chắc, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ được giao. Hiện nay, trước sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế, xã hội, tốc độ đô thị hóa cao của toàn tỉnh, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh đang tiến bước trên một hành trình mới. Với thế và lực mới, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH sẽ tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, vượt khó để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, chủ động phòng ngừa cháy nổ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ biển trời vùng Đông Bắc Tổ quốc, để mỗi mùa Xuân sang lại có thêm nhiều thành tích xuất sắc trong công cuộc bảo vệ tính mạng và tài sản của Nhà nước và Nhân dân.
Đại tá Trần Duy Nghị
Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH – Công an tỉnh Quảng Ninh