web nhà cái cá độ bóng đá uy tín blckvc,trò chơi nổi tiếng

Làm gì khi gặp vòi rồng

Những năm gần đây, Việt Nam đã xuất hiện nhiều vòi rồng, gây ra những thiệt hại. Bài viết nhằm cung cấp thông tin về hiện tượng vòi rồng, thống kê một số sự cố đã xảy ra ở nước ta, và khuyến nghị về kỹ năng ứng phó khi gặp sự cố này, thực hiện các biện pháp an toàn cá nhân và cộng đồng.

 

Vòi rồng có thể gặp dưới dạng xoáy gió (tornado), xoáy nước (waterspout) và xoáy lửa (fire whirl) có đặc điểm hiện tượng gió xoáy rất mạnh, với đường kính nhỏ, hút từ bề mặt đất hoặc mặt biển lên đám mây vũ tích, tạo thành hình như cái phễu di động, trông giống như cái vòi. Âm thanh của hiện tượng vòi rồng thường là những tiếng đùng đùng liên tục, đôi khi rất lớn như tiếng thác nước đổ hoặc tiếng ồn mở cửa kính ô tô khi xe chạy cực nhanh. Nhìn từ xa, vòi rồng giống như cột nước, có thể có màu đen hoặc trắng, tuỳ thuộc những thứ mà nó cuốn theo trong quá trình di chuyển. Trong quá trình di chuyển, vòi rồng có thể cuốn theo hay phá hủy mọi thứ, nên nó là hiện tượng khí tượng đặc biệt nguy hiểm.

 

Hiện tượng vòi rồng.

 

Thông tin phổ biến về vòi rồng được ghi nhận trong những năm gần đây cho thấy vòi rồng xoáy gió xuất hiện nhiều nhất, có sự hình thành phức tạp và đa dạng, có chiều cao, đường kính, tốc độ gió trên phổ rất rộng, đã gây nhiều thiệt hại. Một số đặc điểm của vòi rồng thường thấy:

 

Đặc điểm phổ biến ghi nhận

xoáy gió xoáy nước

xoáy lửa

Cao (m) 150 ¸1500 50 ¸ 100 10 ¸ 50
Đường kính (m) 0,5 ¸ 150 0,5 – 5 0,5 ¸ 3
Tốc độ (km/h) 100 ¸ 400 110 ¸ 200  200 ¸ 300
Thời gian tồn tại (phút) 2 ¸ 60 2 ¸ 20 2 ¸ 20

 

Có thể gặp vòi rồng ở đâu?

Chúng ta có thể gặp vòi rồng cả trên biển và trong đất liền. Trên đường di chuyển nó có thể cuốn theo (rồi ném xuống ở một khoảng cách xa sau đó) hoặc phá huỷ mọi thứ, kể cả những nhà gạch xây không kiên cố, nên nó cũng là hiện tượng khí tượng đặc biệt nguy hiểm. Nhìn từ xa vòi rồng có thể có màu đen hoặc trắng, tuỳ thuộc những thứ mà nó cuốn theo. Vòi rồng xuất hiện ở trên đại dương thường hút nước biển lên cao tạo thành các cây nước (waterspouts). Vòi rồng lửa (fire whirl) hầu hết xuất hiện gần các đám cháy rừng, chúng hình thành khi có một luồng gió nóng hội tụ từ đám cháy.

 

Ở Việt Nam, những năm gần đây thường xảy ra hiện tượng này, có năm nhiều, năm ít, xảy ra ở cả 3 miền. Tuy nhiên các tỉnh ven biển có xác xuất xảy ra nhiều hơn.

Thời gian Đại phương Hình thành
23/6/2011 Hải Phòng Đất liền
9/11/2013 Thừa Thiên – Huế Bờ biển
2/5/2014 Vũng Tàu Biển
12/2/2015 TPHCM Đất liền
18/9/2015 Hải Phòng Đất liền
23/10/2015 Vũng Tàu Biển
5/6/2016 Cô Tô (Quảng Ninh) Đất liền
12/5/2017 Khánh Hòa Biển
13/6/2017 Hải Phòng Biển
23/10/2017 Kiên Giang Biển
19/7/2018 Hà Nội Đất liền
04/9/2020 Hải Phòng Biển
22/8/2021 Bến Tre Đất liền
7/9/2021 Khánh Hòa Biển
2/9/2022 Đồng Nai Hồ (Trị An)
7/7/2023 Bạc Liêu Hồ nước

 

Do tốc độ gió, tính nguy hiểm của dòng xoáy nên nhiều vòi rồng đã gây ra những thiệt hại rất lớn. Tháng 8 năm 2019, vòi rồng cao hàng chục mét xuất hiện ở khu vực cảng biển Vũng Áng (TP Hải Phòng) và kéo dài khoảng 20 phút; sau 10 phút quét qua, lốc xoáy làm tốc mái hơn 40 ngôi nhà và khiến 2 người dân phải nhập viện cấp cứu. Vòi rồng ngày 07/7/2023 tại xã An Trạch A (Đông Hải, Bạc Liêu) chỉ tồn tại trong khoảng 10 phút cũng đã làm 4 nhà dân bị sập và tốc mái; rất may, không xảy ra thiệt hại về người.

 

Làm gì khi gặp vòi rồng?

Cần có nhận thức và kế hoạch an toàn về vòi rồng để để hành động nhanh chóng. Trong cơn lốc xoáy, mọi người phải đối mặt với nguy hiểm do gió cực lớn và có nguy cơ bị các vật thể bay và rơi trúng. Tìm hiểu những bước bạn có thể thực hiện để giữ an toàn cho bản thân và những người thân yêu của mình. Dấu hiệu xuất hiện vòi rồng đang đến gần thường thấy:

° Đám mây hình phễu, nhiều đĩa quay;

° Xuất hiện các đám mây mảnh vụn, bụi;

° Bầu trời tối hoặc xanh lục;

° Đám mây lớn, tối, thấp;

° Mưa đá lớn;

° Tiếng gầm lớn giống như một đoàn tàu chở hàng;

° Cột lốc xoáy (gió, nước).

Nếu bạn phát hiện một vòi rồng ở xa, hãy tìm nơi trú ẩn và giúp cảnh báo những người khác; báo cho phòng tin tức của đài phát thanh hoặc truyền hình địa phương, những người có trách nhiệm liên quan, trên các phương tiện đa truyền thông khác. Hành động an toàn được khuyến nghị khi đối mặt với vòi rồng:

  • Nếu đang ở trong nhà

° Trú tại nơi thấp nhất của ngôi nhà (tầng hầm – nếu có), chú ý khu vực côn trùng, bò sát lưu trú.

° Nếu ngội nhà chỉ có một sàn, hãy vào một căn phòng bên trong, đóng chặt các cửa; phòng tắm hoặc tủ quần áo kiên cố là những gợi ý.

° Tránh trú ẩn ở những nơi có vật nặng trên sàn ngay phía trên. Các vật nặng, chẳng hạn như tủ lạnh hoặc đàn piano, có thể rơi xuống sàn nếu vòi rồng tấn công ngôi nhà.

Để bảo vệ thêm, hãy chui xuống một vật gì đó chắc chắn như bàn nặng hoặc bàn làm việc. Nếu có thể, hãy đắp chăn, túi ngủ hoặc đệm lên người và bảo vệ đầu bằng bất cứ thứ gì có sẵn – kể cả tay của bạn. Nếu có thể, hãy đội thêm mũ bảo hiểm, mang thêm những đồ bảo hộ giúp giảm xung chấn khi xảy ra va chạm.

Nếu bạn sống trong một ngôi nhà di động, trong trại hãy di chuyển đến một tòa nhà gần đó –  KHÔNG ở trong nhà di động khi có vòi rồng. Nhà di động có thể bị lật khi có gió mạnh. Ngay cả những ngôi nhà di động có hệ thống dây buộc cũng không thể chịu được sức mạnh của gió lốc xoáy. Nếu không có nơi trú ẩn gần đó, hãy nằm thẳng trong mương, khe núi hoặc cống gần nhất và dùng tay, các vật mềm (gối, chăn…) che đầu.

*Trường hợp đặc biệt: Nếu bạn ngồi xe lăn, hãy rời khỏi cửa sổ và đi vào phòng bên trong ngôi nhà. Nếu có thể, hãy tìm nơi trú ẩn dưới một cái bàn hoặc bàn làm việc chắc chắn. Che đầu của bạn với bất cứ thứ gì có sẵn, ngay cả bàn tay của bạn. Trường hợp bạn không thể di chuyển (người bệnh chẳng hạn) khỏi giường hoặc ghế và không có trợ giúp, hãy bảo vệ bản thân khỏi các vật rơi bằng cách đắp chăn và gối.

  • Nếu đang ở cơ quan hoặc trường học, địa điểm công cộng

° Tránh xa các cửa sổ và không đến các phòng rộng mở như nhà ăn, phòng tập thể dục hoặc khán phòng.

° Thực hiện theo diễn tập ứng phó vòi rồng (nếu có). Di chuyển tới vị trí nơi trú ẩn một cách nhanh chóng và bình tĩnh. Chọn các không gian hạn chế nhưng kiên cố như phòng nhỏ, nơi không có cửa sổ, hoặc hành lang ở tầng thấp nhất.

Nếu bạn đang ở trung tâm thương mại, nhà hát hoặc phòng tập thể dục, hãy xuống tầng thấp nhất của tòa nhà và tránh xa các cửa sổ. Các tòa nhà có nhịp dài, chẳng hạn như trung tâm thương mại, nhà hát và phòng tập thể dục, đặc biệt nguy hiểm vì mái nhà thường chỉ được hỗ trợ bởi các bức tường bên ngoài. Hầu hết các tòa nhà như thế này không thể chịu được áp lực từ vòi rồng – rất dễ sụp đổ, tốc mái và cuốn mọi thứ theo nó. Hãy xuống tầng thấp nhất của tòa nhà (tầng hầm nếu có thể); tránh xa các cửa sổ. Nếu không có thời gian để đến nơi tránh lốc xoáy hoặc xuống tầng thấp hơn, hãy cố gắng chui xuống dưới khung cửa hoặc dựa vào vật gì kiên cố có thể hỗ trợ hoặc làm chệch hướng các mảnh vụn rơi xuống. Ví dụ, trong một cửa hàng bách hóa, hãy dựa vào các kệ hoặc quầy nặng. Hãy luôn nhớ để bảo vệ đầu.

  • Nếu đang đang ở trong xe, ĐỪNG cố gắng vượt qua vòi rồng

° Lái xe đến nơi trú ẩn gần nhất. Nơi ít mong muốn nhất trong cơn lốc xoáy là trong xe cơ giới. Xe ô tô, xe buýt và xe tải rất dễ bị gió lốc cuốn bay.

° Nếu không thể đến nơi trú ẩn an toàn, hãy xuống xe và che đầu và cổ hoặc rời khỏi xe và tìm nơi trú ẩn ở khu vực trũng thấp như mương hoặc khe núi. Bảo vệ vùng đầu bởi những mảnh văng từ vòi rồng.

° Tránh xa cầu vượt đường cao tốc và các cầu.

Chú ý: Chấn thương vùng đầu là nguyên nhân gây tử vong phổ biến trong cơn lốc xoáy. Thời gian để phản ứng có thể rất ngắn, nếu cố gắng tìm mũ bảo hiểm – bạn nên biết mình đang ở đâu và có thể tiếp cận chúng dễ dàng không. Việc tìm kiếm một chiếc mũ bảo hiểm trong vài giây trước khi cơn lốc xoáy ập đến có thể làm bạn chậm trễ trong việc trú ẩn an toàn; vì vậy mũ bảo hiểm không nên được coi là một giải pháp đầu tiên cho việc tìm kiếm nơi trú ẩn thích hợp. Thay vào đó, mũ bảo hiểm chỉ nên được coi là một phần trong bộ dụng cụ chuẩn bị sẵn sàng cho ứng phó với vòi rồng tại nhà.

Khuất Quang Sơn (Khoa Khoa học cơ bản và ngoại ngữ)